اثر تیمارهای مختلف در شکست خواب و تحریک جوانه زنی بذر سلمه (Atriplex leucoclada Boiss.)

سلمه یا سلمک (Atriplex leucoclada Boiss.) از گیاهان هالوفیت بومی ایران است که برای بیابان زدایی، احیاء و اصلاح مراتع در مناطق خشک و بیابانی کشت آن مفید می‌باشد. به منظور بررسی اثر تیمارهای مکانیکی و شیمیایی در برطرف نمودن خواب و تحریک جوانه‌زنی بذر این گیاه دو سری آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار انجام شد. از آنجا که بذرهای این گونه از لحاظ رنگ و اندازه متفاوت بودند، تاثیر این فاکتور نیز در جوانه‌زنی مورد بررسی قرار گرفت و بذرها بر این اساس به دو گروه تقسیم شدند. تیمارها عبارت بودند از: پیش تیمار سایش، پیش تیمارهای اسید جیبرلیک، کینتین، اتفن، نیترات پتاسیم، تیوره همگی در دو سطح زمانی 24 و 48 ساعت/ در دو دمای°C4 یا °C20، پیش تیمار آب جاری، پیش تیمار سرما (20 روز/ °C4) + تیمار 14 روزه با اسید جیبرلیک یا نیترات پتاسیم یا تیوره، دوبارسایش با کاغذ سنباده، شکاف‌دهی پوسته بذر با سوزن، آب داغ (70 و °C90 / 15 دقیقه)، اسید سولفوریک (75 درصد)، انبار داری (3 ماه/°C20) و استراتیفیکاسیون سرد (3 ماه/°C4). آنالیز داده‌ها نشان داد بالاترین درصد جوانه‌زنی (4/73 درصد )، سرعت جوانه‌زنی (35/1) و شاخص ویگور (8860) در مورد بذرهای قهوه‌ای و بالاترین درصد جوانه‌زنی (3/63 درصد)، سرعت جوانه‌زنی (74/0) و شاخص ویگور (7710) در دانه‌های سیاه رنگ با تیمار خراش مضاعف بذر توسط کاغذ سنباده به دست می‌آید. با توجه به نتایج آزمایشات حاضر پیشنهاد می‌شود خواب بذر در این گونه از آتریپلکس از نوع فیزیکی بوده و ناشی از مقاومت پوسته بذر می‌باشد.